Zo werken wij

Voor Zo werken wij stapt kunsthistoricus Sacha Bronwasser (1968) uit haar gewone, beschouwende rol van kunstcriticus voor de Volkskrant en maakt de praktijk van de kunstenaar van dichtbij mee. Langere tijd volgde zij tien van de meest toonaangevende hedendaagse Nederlandse kunstenaars bij hun activiteiten. Ze bezocht ateliers, werkplaatsen, musea, oefenruimtes, galeries, studio’s en ging zelfs het bos in. In tien uitgebreide portretten laat ze zien hoe deze kunstenaars werken en hoe een kunstwerk tot stand komt. In haar vlotte en heldere schrijfstijl heft Bronwasser de mist rond hedendaagse kunst op. Ze toont dat de weg naar een kunstwerk geplaveid is met twijfels, meevallers, obstakels, geworstel met verf of onwillige aannemers, lumineuze of slechte invallen en een denkproces dat dag en nacht doorgaat. Tien kunstenaars vertellen openhartig en gedetailleerd over hun werk, hun achtergrond en de praktijk van het kunstenaarschap.
Hóe komt een kunstwerk tot stand? Hoe heb je dat gedaan? Gek genoeg worden dat soort vragen niet vaak gesteld. Kunstwerken ‘zijn’ er gewoon. Ze worden verhandeld bij veilinghuizen, ze hangen in musea, filmpjes ervan circuleren op internet, ze staan plotseling op een plein of een rotonde, ze verlichten de gang van een ministerie lang nadat de ministers naar huis zijn gegaan.
Wat de gedachte er achter is wordt vaak wel uitgelegd, maar hoe ze gemaakt zijn en hoe ze daar gekomen zijn, lijkt een te prozaïsche vraag voor zoiets hooggestemds als kunst. Bij een schilder lijkt die vraag nog eenvoudig te beantwoorden; in ieder geval hebben veel mensen wel een voorstelling bij een schildersatelier. Maar hoe werken mensen die licht- of geluidskunstwerken maken? Die een voertuig als kunstwerk maken? Die films maken die niet voor de bioscoop bestemd zijn? Juist het vragen naar het ‘hoe’ zette Sacha Bronwasser aan het schrijven. Ze stelt die vraag graag.