Sterrenstof

Al honderd jaar wordt beweerd dat H.P. Berlage en P.J.H. Cuypers respectievelijk de vader en de grootvader van de moderne Nederlandse architectuur zijn. Auke van der Woud analyseerde hoe hun reputaties ontstonden, en hoe die steeds weer werden bevestigd. Uit zijn eerder onderzoek (Waarheid en Karakter, 1997) was gebleken dat Berlage en Cuypers rond 1895 door een kleine luidruchtige aanhang tot de leiders van de architectuur werden benoemd. Sterrenstof laat zien dat die gehypte beeldvorming in de twintigste eeuw continu kritiekloos werd herhaald. De gevolgen zijn groot geweest. Nederland heeft (uniek in de westerse wereld) in de twintigste eeuw een zeer onvolledig, verwrongen en negatief beeld van de negentiende-eeuwse architectuur gehad en de focus op Berlage en Cuypers heeft van de Nederlandse architectuurgeschiedenis een bizar sprookje gemaakt.
Sterrenstof is behalve een scherpe kritiek op de geschiedschrijving daarom ook een pleidooi voor een andere architectuurgeschiedenis. Daarin worden de eigenschappen van de moderniteit al in de negentiende eeuw aangewezen. Cuypers en Berlage krijgen dan een andere positie: van twee architecten die met de rug naar de toekomst stonden.

Met steun van het Stimuleringsfonds voor Architectuur.